به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، کتاب مناسک حج (ویرایش جدید) مطابق با فتاوای حضرت آیتالله خامنهای از سوی دفتر مقام معظم رهبری تهیه و تنظیم و به همت مؤسسه فرهنگی هنری مشعر در بهار ۱۳۹۳ منتشر شد. فضیلت و اهمیت حج، حکم ترک حج، انواع حج و عمره، ساختار کلی حج تمتع و عمره آن، حج افراد و عمره مفرده، حج قران، احکام کلی حج تمتع، حجةالاسلام و حج نیابتی، اعمال عمره، میقاتهای حرام، احرام، طواف و نماز آن، سعی بین صفا و مروه، تقصیر، اعمال حج، وقوف در عرفات، وقوف در مشعرالحرام، رمی جمره، قربانی، تقصیر یا حلق، اعمال مکه مکرمه، بیتوته در منا، رمی جمرات سهگانه، استفتائات حج و عمره و مسائل متفرقه از موضوعات مطرحشده در این کتاب است.
در مقدمه این کتاب در ذیل موضوعی با عنوان فضیلت و اهمیت حج میخوانیم: حج در اصطلاح شرع مقدس، مجموعهای از مناسک خاص است که یکی از ارکان زیربنایی اسلام به شمار میآید، چنانکه در روایتی از حضرت امام باقر (علیهالسلام) آمده است «بنی الاسلام علی خمس؛ علیالصلاه و الزکاه و الصوم و الحج و الولایه؛ اسلام بر پنج پایه بنا شده است: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت».
حج خواه، حج واجب باشد یا مستحب، فضیلت و پاداش فراوان دارد و از پیامبر اعظم و اهلبیت مطهر آن حضرت (علیهم السلام) روایات بسیاری در فضیلت حج وارد شده است. امام صادق (علیهالسلام) میفرمایند «الحاج و المعتمر وفدُالله، ان سألوه أعطاهم و ان دعوهُ اجابهم و ان شفعوا شفعهم و ان سکتوا ابتدأهم و یعرضون بالدرهم الف الف درهم؛ حجگزاران و عمرهگزاران، رهپویان راه خدایند، اگر از او طلب کنند، عطا فرماید و چون او را بخوانند، پاسخ دهد و چون شفاعت کنند، بپذیرد و آنگاه که خاموشی گزینند، با آنان شروع نماید و آنان در مقابل هر درهم (که در حج هزینه کنند) هزار هزار درهم باز پس گیرند».
حکم ترک حج عنوان مسأله دیگری از این کتاب است که ذیل آن آمده است: حج از ضروریات دین به شمار میآید. و وجوب آن با دلایل فراوان در کتاب و سنت به اثبات رسیده است، و کسی که با دارابودن شرایط و علم به وجوب حج، ان را ترک کند، گناه کبیره مرتکب شده است. خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید «ولله علیالناس حجالبیت من استطاع الیه سبیلا و من کفر فانالله غنی عن العالمین؛ حجگزاران بیتالله، برای خداوند بر آنان که استطاعت دارند، واجب است و هر که کفر ورزد و (حج نگزارد)، البته خداوند از جهانیان بینیاز است».
و از حضرت امام صادق (علیهالسلام) چنین روایت شده است: «من مات و لم یحج حجةالاسلام و لم یمنعه من ذلک حاجة تجحف به و او مرض لا یطیق فیه الحج او سلطان یمنعه، فلیمت یهودیا او نصرانیا؛ هر که بمیرد و حج نگزارده باشد، در حالی که نیازی که اجحاف به حالش باشد، یا بیمای سخت یا پادشاه (ستمگر) او را از حج باز نداشته باشد، پس باید یهودی یا نصرانی بمیرد».
در این کتاب به موضوعات دیگری نیز اشاره شده که موضع حجةُالاسلام نمونهای از آن است که دربردارنده مطالبی به این شرح است: «در اصل شریعت، بر هر شخص مستطیع در طول عمر، بیش از یک بار حج واجب نیست که آن حجةالاسلام نام دارد. وجوب حج فوری است بدین معنا که در صورت تحقق شرایط استطاعت، باید در همان سال نسبت به انجام حج مبادرت نماید و به تأخیرانداختن آن بدون عذر، جایز نیست و اگر به تأخیر اندازد، معصیت کرده است و حج بر ذمه او باقی است و واجب است که در سال بعد (و در صورت به جا نیاوردن، در سالهای بعد) آن را به جا آورد.
اگر بهجا آوردن حج در سالی که استطاعت پیدا کرده، منوط به فراهمآوردن برخی مقدمات مانند سفر کردن و تهیه اسباب و امکانات آن باشد، باید نسبت به تهیه آن مقدمات اقدام کند، به گونهای که مطمئن باشد در آن سال حج را درک میکند؛ پس اگر شخص مکلف در این کار کوتاهی کند و حج را به جا نیاورد، معصیت کرده و حج بر ذمه او باقی است و باید آن را ادا کند، هر چند شرایط استطاعت از میان برود».
چاپ پنجم کتاب مناسک حج با ویرایش جدید مطابق با فتاوای حضرت آیتالله خامنهای از سوی دفتر مقام معظم رهبری تهیه و تنظیم و به همت مؤسسه فرهنگی هنری مشعر در بهار ۱۳۹۳ با شمارگان ۵۰۰۰ نسخه در ۱۹۶ صفحه و به قیمت ۳۰۰۰ تومان منتشر شده است.